Hebt u voor mij een peertje?

Vroeger was het allemaal simpel: 'Hebt u voor mij een peertje van 40 watt?' 'Mat of helder? Dat wordt dan twee Euro.' Die tijd is geweest. Tegenwoordig moet je bijna een studie in lampen hebben gedaan om er nog uit te komen. Hoe zit dat nu? Wat mag er nog wel en wat wordt er niet meer gemaakt? Daarover vertel ik vandaag meer in deze blog.

Gloeilampen
Bijna alle lampen waren vroeger gloeilampen. Gloeilampen zijn glazen bollen met in het midden een draad die onder stroom wordt gezet en daardoor begint te gloeien. Om te voorkomen dat deze draad verbrandt, gebeurt dit onder vacuüm waardoor er geen zuurstof aanwezig is en de draad dus niet kan verbranden. Je hebt misschien wel eens een gloeilamp stuk laten vallen, het klinkt door het vacuüm dan net of de lamp implodeert; dat klopt dus.

Halogeenlampen
Een verbeterde versie van de gloeilamp is de halogeenlamp. De werking van een halogeenlamp lijkt heel erg op die van een gloeilamp maar de halogeenlamp is gevuld met halogeengas. Door het gebruik van dit halogeengas kan een halogeenlamp met minder vermogen meer licht produceren dan een gloeilamp. Daarnaast is de brandduur van een halogeenlamp twee keer zo lang. Voor z'n tijd een goede uitvinding. Halogeenlampen zijn dan ook veel toegepast in de laatste veertig jaar.

Spaarlampen
Naast de ontwikkeling van de halogeenlamp (een gloeilamp gevuld met gas) kwam er ook de opkomst van de spaarlamp. De spaarlamp kennen we in verschillende modellen; de bekendste is de TL-balk. Deze glazen buis wordt gevuld met een speciaal gas. Dit gas krijgt middels een starter een stevige stroomstoot waardoor het gas in de buis oplicht. Na deze stroomstoot heeft het gas slechts een geringe hoeveelheid (vergeleken met een gloeilamp) stroom nodig om te blijven branden. 

Ledlampen
De opvolger, en tevens verstoter, van alle voorgaande lampen is natuurlijk de ledlamp. De ledlamp is een diode; een klein elektronisch component wat heel veel licht geeft als er een beetje stroom doorheen gaat. Een ledlamp produceert veel minder warmte waardoor met een hele kleine hoeveelheid stroom een hele grote berg lumen kan worden gewonnen. Ik hoor je denken: 'Lumen, wat zijn dat dan?'

Lumen en Kelvin
In lumen wordt de hoeveelheid licht aangegeven. Het scheelt nogal per leverancier en meetmethode maar ga er maar vanuit dat tien lumen ongeveer gelijk staat aan een watt op gloeilampniveau. Een ouderwetse 60-wattbol geeft dus zo'n 600 lumen aan licht. Naast lumen is er nog Kelvin; die ken je misschien wel van de natuurkundeles. Het heeft op de een of andere manier inderdaad betrekking op de Kelvin van te temperatuur, maar dat wordt erg ingewikkeld. Je kunt onthouden dat een gloeilamp standaard een kleur van 2700 Kelvin uitstraalt en een kaars van zo'n 1800 Kelvin. Hoe lager de kleurcode des te roder de kleur wordt, hoe hoger de kleurcode des te blauwer de kleur wordt. Daglicht is afhankelijk van het weer zo'n 5000 tot 8000 Kelvin.

Wetgeving
Om bij te dragen aan de milieu-uitdagingen wordt de productie van gloei-, halogeen- en spaarlampen steeds verder beperkt. Dat is uiteraard een goede zaak. Echter is het soms toch wel erg lastig als je een bestaande lamp hebt waar nog geen goede ledvervanging voor te koop is. Zo werken ledlampen vaak niet goed met bestaand dimmers en transformators, schijnen ze standaard maar één kant op en zijn ze veelal ietsje groter. Waar de productie- en importmogelijkheden steeds verder worden ingeperkt is de verkoop van alle soorten lampen nog gewoon toegestaan. Wij hebben daarom jaren geleden besloten om groots in te slaan.

Lampenspecialist
Met het verdwijnen van de lampenwinkels in Alkmaar hebben wij de afgelopen jaren ons assortiment lampen flink uitgebreid. Wij adviseren je graag over de beste vervanging voor je huidige lampen. Of je ze nu wilt vervangen vanwege de kleur, het energielabel of omdat de huidige lamp kapot is; bij ons ben je aan het juiste adres. Werken met dimmers, een warmere kleur of juist een enorme bak licht; wij hebben het. Van gloeilamp tot - je raadt het al - ledlamp.